Tefeyyüz İlköğretim Okulu: 1884’ten Günümüze Uzanan Bir Eğitim Mirası

Kuruluş tarihi 1884 yılına dayanan Tefeyyüz İlköğretim Okulu, köklü geçmişi, tarihsel misyonu ve toplumsal katkılarıyla sadece bir eğitim kurumu olmanın ötesinde, bir kültür ve kimlik taşıyıcısı olarak varlığını sürdürmektedir. Okulumuzun temelleri, 19. yüzyılın son çeyreğinde Hilmi Beg Derala tarafından inşa ettirilen binada atılmış, ardından bu yapı Osmanlı Devleti tarafından satın alınarak resmî bir eğitim kurumu kimliği kazanmış ve “Tefeyyüz İptidai Mektebi” adıyla hizmet vermeye başlamıştır.

Tefeyyüz Okulu’nun tarihsel yolculuğu, yalnızca bir binanın ya da bir eğitim modelinin sürekliliğiyle sınırlı kalmamış, aynı zamanda Balkanlar’ın geçirdiği siyasi ve sosyal dönüşümlere de tanıklık etmiştir. 1919-1920 eğitim yılında, Osmanlı Devleti’nin bölgeden çekilmesinden sonra, okulun idaresi yeni kurulan Yugoslavya Krallığı’na geçmiş ve bu dönemde “Osman Çikiç İlkokulu” adı altında faaliyet göstermeye devam etmiştir.

Balkan Savaşları’nın ardından Rumeli coğrafyasının büyük bir kısmı Osmanlı hâkimiyetinden çıkarken, Üsküp gibi tarihi Türk şehirlerinde az da olsa Türk nüfus varlığını sürdürmeyi başarmıştır. Bu topluluklar, geçmişle bağlarını korumak ve gelecek nesillere kendi kültür ve değerlerini aktarmak amacıyla eğitim kurumlarına sıkı sıkıya bağlı kalmışlardır. İşte bu bağlamda Tefeyyüz İlköğretim Okulu, Üsküp’teki Türk topluluğunun eğitimdeki en önemli dayanak noktası olmuş, onların kimliğini ve dilini yaşatan temel kurumların başında gelmiştir.

Tefeyyüz Okulu, sadece Osmanlı döneminde değil, sonrasında yaşanan Sırp Krallığı dönemi, Bulgar işgali, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve nihayetinde bağımsız Makedonya süreçlerinde de eğitim faaliyetlerini aralıksız sürdürerek, adeta bir direniş ve süreklilik sembolü haline gelmiştir. Her dönemde karşılaştığı zorluklara rağmen, çevresindeki Türk toplumuyla kurduğu güçlü bağ sayesinde ayakta kalmayı başarmış ve Türkçe eğitim vermeye devam ederek kültürel mirasın korunmasına katkı sunmuştur.

Bugün gelinen noktada Tefeyyüz İlköğretim Okulu, 140 yıla yakın geçmişiyle Makedonya Türkleri için sadece bir eğitim kurumu değil; aynı zamanda tarihi hafızanın canlı bir parçası, kültürel bir değer ve nesiller arası bağın teminatı olarak varlığını sürdürmektedir. Tefeyyüz, dün olduğu gibi bugün de Türk toplumunun eğitimdeki öncüsü olmaya devam etmekte; çağdaş eğitim anlayışıyla geçmişin izlerini birleştirerek geleceğe umutla yürümektedir.

Tefeyyüz Eğitim Kültür Spor ve Dayanışma Derneği (TEKSPODD)

Tefeyyüz İlköğretim Okulu’nun bu güçlü tarihsel mirası ve misyonu doğrultusunda, eğitim ve kültür alanındaki çalışmaların kurumsal bir çatı altında sürdürülmesi amacıyla Tefeyyüz Eğitim Kültür Spor ve Dayanışma Derneği (TEKSPODD) kurulmuştur. TEKSPODD, okulun tarihî değerlerini yaşatmak, çağdaş eğitim yaklaşımlarıyla toplumsal gelişimi desteklemek, Türk kültürünün bölgede varlığını sürdürebilmesi için sosyal, kültürel ve sportif etkinlikler düzenlemek amacıyla faaliyet göstermektedir.

Dernek, sadece okulun mezunlarını değil, aynı zamanda Türk toplumunun tüm kesimlerini kapsayan bir birliktelik modeli oluşturarak dayanışma kültürünü pekiştirmektedir. Eğitimin yanı sıra kültür, spor ve sosyal dayanışma alanlarında yürüttüğü projelerle bölgedeki Türk varlığının güçlendirilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Sonuç olarak, Tefeyyüz İlköğretim Okulu ve onunla bağlantılı olarak kurulan TEKSPODD, sadece geçmişin izlerini taşıyan kurumlar değil, aynı zamanda geleceğe yön veren, kimliği koruyan ve nesiller arasında köprü kuran yapılardır. Bugün Tefeyyüz, 140 yılı aşan tarihiyle, çağdaş eğitim anlayışını mirasıyla buluşturarak bölgedeki Türk toplumuna umut ve güven vermeye devam etmektedir.